Filosofen over opvoeding en onderwijs
Door de eeuwen heen hebben grote filosofen nagedacht over opvoeden en onderwijs. Sterker nog vele filosofen en hun gedachtenspinsels hebben tot op heden ten dage zowel het onderwijs als de opvoeding beinvloedt.
Filosofen
Het is een moeilijke zaak om de filosofen onder te verdelen in bepaalde stromingen. Niet elke filosoof is in te delen in een stroming. Meestal ligt zijn gedachtengoed omtrent opvoeding en onderwijs in het verlengde van bestaande toestanden op dat moment. Weinig filosofen hebben het voor elkaar gekregen om nog tijdens hun leven het opvoedingsideel zoals zij dat voorstonden te zien verwezelijken.
Toch is het de moeite om te weten hoe grote filosofen door de eeuwen heen dachten wat de beste opvoeding met het daarbijhorende beste onderwijs zou zijn. Veel huidige theorieen over onderwijs en opvoeding zie je terugkomen bij het gedachtengoed van de Griekse en Romeinse filosofen. In de moderne tijd hebben we het niet meer over de filosoof maar eerder over de pedagoog denken we hierbij aan M. Montessorie.
Opvoeden is van alle tijden en van alle volkeren. Denk maar aan de inwijdingsrituelen bij primitieve volkeren. Er zijn zelfs sporen van scholing en opvoedingscultus gevonden bij de grotbewoners uit de laatste ijstijd. Sommige ontdekkers plaatsen de grottekeningen in een kader van “scholingsrituelen”voor het aanvangen van de jacht.
In onze westerse cultuur grijpen we terug naar de eerste grote denker die als eerste een “theorie over opvoeding” heeft geschreven. Vanaf Plato en Aristoteles tot de huidige denkers volgen we het spoor over opvoeding.
Opvoeding is gebonden aan persoon en levensbeschouwing aan de tijd, aan de sociaal-pedagogische structuur van de tijd, aan de aard van het land. Het mag overduidelijk zijn dat de doelstellingen van Plato een andere is dan die van Augustinus en die van Montagne een andere dan van Comenius. Maar het begrip pedagogiek of opvoeding is bekend en vertrouwd.
Van alle filosofen in deze special wordt getracht de kern van zijn of haar denken over opvoeding weer te geven, wat de kern ook moge zijn en hoe de lezer daar ook over denkt.
De lezer van deze special vindt bij ieder van de filosofen universele waarden en normen omtrent opvoeden en onderwijs.
Inhoud
Griekse filosofen
- Plato
- Aristoteles
- de Sofisten
Romeinse filosofen
Filosofen door de eeuwen heen
- Augustinus
- Erasmus
- Montaigne
- Comenius
- Maria Montessori
- John Locke
(wordt vervolgd)